- Τα παπούτσια του Βαρύτονου
- Το μόνον της ζωής του ταξείδιον
- Ιχνευτές
- Πέρσες
- Ο Φαλλάδωνας στην Αιδοικία
Τα παπούτσια του Βαρύτονου
του Δημήτρη Μπασλάμ
Μια παράσταση όπου η κίνηση, η μουσική και ο λόγος μπλέκονται μοναδικά, αναδεικνύοντας μια πάλλουσα θεατρικότητα.
Το μόνον της ζωής του ταξείδιον
του Γεωργίου Βιζυηνού
Μόνο αν υποθέσει κανείς την απουσία του Βιζυηνού ως διηγηματογράφου από τα ελληνικά γράμματα, θα μπορούσε ίσως να κατανοήσει πληρέστερα την ιδιαίτερη σημασία της ύπαρξής του. Θα έμοιαζε πιθανόν σαν να έλειπε ο Καβάφης από την ποίηση ή πιο σημερινά, ο Χατζιδάκις από τη μουσική. Ποιό άραγε θα ήταν το έλλειμμα από Αυτές τις παρουσίες και τί είναι αυτό που τους συνδέει;
Aς παρακάμψουμε ως συμπτωματικό στοιχείο τον τόπο γέννησης και των τριών, τη Θράκη, κι ας μείνουμε στα κοινά στοιχεία της Τέχνης, που όντας γνωστικό αντικείμενο μπορούμε να την αξιολογήσουμε μέσα από τους κανόνες και τις μεθόδους που διέπουν κάθε έντεχνη κατασκευή. Ο ίδιος ο Βιζυηνός, στην έναρξη του εν λόγω διηγήματος, παραθέτει το γοητευτικό παραμύθι του ραφτόπουλου με τη Νεράιδα/Μητέρα τέχνη που τον εμπνέει και τον καθοδηγεί να ολοκληρώσει σε μια νύχτα το υπεράνθρωπο έργο που του ανέθεσε ο βασιλιάς ώστε να γίνει αντάξιος του έρωτα της βασιλοπούλας και να γλιτώσει το θάνατο.
Δημιουργεί έτσι, μια θαυμάσια παραβολή της λειτουργίας και του σκοπού της τέχνης, που τίθεται από το νόμο του «’λλου» με όρους δραματουργικής και αισθητικής αρτιότητας τέτοιας, που να μη φαίνεται το έντεχνο της κατασκευής, στα σημεία κυρίως των συνδέσεων (χωρίς ραφή και ράμμα) και βέβαια η κατασκευή αυτή να ταιριάζει γάντι, γι αυτό ή γι αυτόν που είναι φτιαγμένη (να ταιριάζει σε μια βασιλοπούλα).
Αλλά δεν αρκούν μόνο τούτα! Πρέπει το έργο της Τέχνης να είναι έτοιμο στην ώρα του, να είναι δηλαδή καίριο, αλλιώς χάνει τη δύναμή του και γίνεται παρωχημένο ή γραφικό. Όλη αυτή τη διαδικασία από τη σύλληψη ως την εκτέλεση του έργου την υποκινεί και την διατρέχει ένας πόθος, μια ιδέα. Η ιδέα μιας ερωτευμένης μαζί του βασιλοπούλας που έχει ακούσει μόνο τη φωνή του, μα που δεν έχει ιδεί ακόμα ο ένας τον άλλον. Είναι λοιπόν, η ιδέα του Έρωτα που ρυθμίζει το πάθος της δημιουργίας, μιας ιδέας τέτοιας που προσιδιάζει στην Πλατωνική αντίληψη γι Αυτόν, ως έλξης και υπέρβασης προς την Αλήθεια. Η Αλήθεια πάλι δεν είναι κάτι αόριστο ή μεταφυσικό αλλά έχει σχέση με καθετί που είναι χαραγμένο ανεξίτηλα σαν πράξη, σαν ιδέα και σαν μοίρα, ώστε ακόμα κι αν θέλουμε να το λησμονήσουμε δεν μπορούμε, γιατί παραμένει εκεί χαραγμένο.
Γι αυτό, ο ερωτικός χαρακτήρας της τέχνης του Βιζυηνού, του Καβάφη, του Χατζιδάκι, ως υπέρβασης προς την Αλήθεια, είναι συνυφασμένη με τα πιο λειτουργικά στοιχεία της Τέχνης, την απλότητα, την καθαρότητα, την ταχύτητα, την έλλειψη κάθε επιτήδευσης ή άλλου σκοπού πέραν αυτής καθ' εαυτής της ερωτικής μέθεξης, ως δωρεάς και βαθιάς αίσθησης ταύτισης με τον άλλον, που δεν είναι διαφορετικός, γιατί έχει κοινές αλήθειες τους ίδιους φόβους και τους ίδιους πόθους. 'Έτσι ένα έργο τέτοιας πνοής γεννά σ΄ εμάς απέραντη οικειότητα και μας μιλά σα να 'ναι δικό μας.
Αυτή τη μοναδική χαρά και συγκίνηση μας δίδει η προαναφερόμενη Τριάδα των εξαίρετων ραπτών της τέχνης.
ΙΧΝΕΥΤΕΣ
του Σοφοκλή
Διανομή (2013, Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης)
ΑΠΟΛΛΩΝ: Ανδρέας Καρακότας
ΣΕΙΛΙΝΟΣ: Βασίλης Σπυρόπουλος
ΚΥΛΗΝΗ: Ρένα Κυπριώτη
ΕΡΜΗΣ: Δήμητρα Κωτίδου
ΧΟΡΟΣ ΣΑΤΥΡΩΝ:
Kέλλη Αλεξοπούλου
Τζούλια Διαμαντοπούλου
Σοφία Δελλαπόρτα
Δανάη Ρούσσου
Γιώργος Νικόπουλος
Εύα Νικηφόρου
Κατερίνα Παπαγεωργίου
Γιώργος Φλωράτος
Παίζουν και ενορχηστρώνουν οι μουσικοί:
Αλέξανδρος Αβδελιώδης (Πιάνο)
Γιάννης Αβδελιώδης (Κρουστά – Μαντολίνο – Μεταλόφωνο)
Γιάννης Βιλιώτης (Μαντολίνο – Τσέλο – Ακορντεόν)
Μυρτώ Γουζίου (Βιολοντσέλο)
Γιάννης Πλαγιαννάκος (Κοντραμπάσο – Δοξάρι)
Παναγιώτης Ράπτης (Σαξόφωνο σοπράνο – Φλάουτο)
* Η πρώτη σύνθεση του έργου, το 2011, είχε ως εξής:
Μετάφραση-διασκευή: Γιάγκος Ανδρεάδης
Σκηνοθεσία-χορογραφία :Δήμος Αβδελιώδης
Μουσική: Βαγγέλης Γιαννάκης
Σκηνικά-κοστούμια: Μαρία Γεράρδη-Πασσαλή
Μουσική διδασκαλία: Ξενοφών Συμβουλίδης
Βοηθός χορογράφου: Μαριμίλλη Ασημακοπούλου
Βοηθοί σκηνοθέτη: Δώρα Νεοκλέους, Γιώργος Νικόπουλος, Κώστας Μητράκας
Παίζουν: Ανδρέας Καρακότας,Βασίλης Σπυρόπουλος, Αγγελική Σεϊδου, Άρτεμις Ματαφιά, Γιάννης Αβδελιώδης
Χορός σατύρων: Αργυρίδου Μαρίνα,Βενιζέλος Γιάννης,Βλάχου Μαρία,Δελλαπόρτα Σοφία, Ζώτου Αθηνά,Καπετανάκος Γιώργος,Κλούβα Χρύσα,Νικόπουλος Γιώργος,Ρούσσου Δανάη,Συμβουλίδης Ξενοφών
Παίζουν και ενορχηστρώνουν οι μουσικοί:
Συμβουλίδης Ξενοφών – όμποε, φλογέρες
Βενιζέλος Γιάννης – φλογέρα
Αβδελιώδης Γιάννης – κρουστά, μεταλλόφωνο
Αβδελιώδης Αλέξανδρος – πιάνο
Καπετανάκος Γιώργος – φλογέρα
Κριτικές
Κώστας Γεωργουσόπουλος
"Σκηνοθετημένο και χορογραφημένο σαν με λυρική μπαγκέτα από το Δήμο Αβδελιώδη. Μια δουλειά με κατάθεση Ψυχής και με πρωτογενή συγκίνηση."
Λέανδρος Πολενάκης
"Μια απαράμιλλη νέα πρόταση πάνω στο σατυρικό δράμα."
Ιωάννα Κλεφτόγιαννη
ΠΕΡΣΕΣ
του Αισχύλου
Διανομή (2013, Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης)
ΑΤΟΣΣΑ: Ρένα Κυπριώτη
ΑΓΓΕΛΙΟΦΟΡΟΣ: Γιώργος Φλωράτος
ΔΑΡΕΙΟΣ: Ανδρέας Καρακότας
ΞΕΡΞΗΣ: Βασίλης Σπυρόπουλος
ΚΟΡΥΦΑΙΟΣ: Γιώργος Νικόπουλος
ΧΟΡΟΣ ΠΕΡΣΩΝ:
Κέλλη Αλεξοπούλου
Παρασκευή Δαμάσκου
Σοφία Δελλαπόρτα
Τζούλια Διαμαντοπούλου
Δήμητρα Κωτίδου
Δανάη Ρούσσου
Ευαγγελία Νικηφόρου
Κατερίνα Παπαγεωργίου
Παίζουν και ενορχηστρώνουν οι μουσικοί:
Αλέξανδρος Αβδελιώδης (Πιάνο)
Γιάννης Αβδελιώδης (Κρουστά – Μαντολίνο – Μεταλόφωνο)
Γιάννης Βιλιώτης (Μαντολίνο – Τσέλο – Ακορντεόν)
Μυρτώ Γουζίου (Βιολοντσέλο)
Γιάννης Πλαγιαννάκος (Κοντραμπάσο – Δοξάρι)
Παναγιώτης Ράπτης (Σαξόφωνο σοπράνο – Φλάουτο)
Όλος ο στρατός με τα νιάτα της Ασίας έχουν φύγει με τον Ξέρξη για να υποδουλώσουν την Ελλάδα. Ο αδικαιολόγητα, πολύς χρόνος που έχει περάσει χωρίς καμιά είδηση, κάνει τους Γέροντες που έχουν παραμείνει, να ξεσπάσουν, μιλώντας τον έσχατο φόβο τους μπροστά στο παλάτι. Η ίδια ασύνειδη βεβαιότητα φέρνει την ’τοσσα, μητέρα του Ξέρξη, ενώπιον τους για να τους εκμυστηρευθεί το κακό όνειρο που είδε τη νύχτα. Ο Αγγελιοφόρος καταφθάνει σαν την αλήθεια, πικρός και λυτρωτικός, μετατρέποντας την αγωνία σε θρήνο. Η Βασίλισσα προσφέρει χοές στον τάφο του ’ντρα της, για να αντλήσει δύναμη από το χώρο των ψυχών που έχουν χαθεί. Το είδωλο του Δαρείου αναδύεται παρηγορητικά, εξηγώντας τις λογικές της ήττας του περσικού στρατού. Ο Ξέρξης επιστρέφει ταπεινωμένος και συντετριμμένος. Ο θρήνος του ξεσπάει μαζί με το Χορό σαν κραυγή για το αμετάκλητο του χρόνου.
"Η ιδιαίτερη σημασία εδώ, που ξεπερνά κατά πολύ την αισθητική και τη δραματουργία, είναι η στάση που παίρνει ο Αισχύλος μπροστά στη Νίκη των Ελλήνων. Κοιτάζει τη Νίκη αυτή όχι μέσα από το βλέμμα των νικητών αλλά των ηττημένων. Δεν είναι, όπως λέγεται, δραματουργικό τέχνασμα, για να λαμπρύνει ακόμα περισσότερο τους νικητές, ούτε πάλι μόνο για να συμπονέσει απλά τους ηττημένους. (Δεν ενδιαφέρει τόσο πολύ τους μεγάλους ποιητές να παρουσιάσουν ένα καλό έργο, όσο ένα χρήσιμο έργο)
Είναι χαρακτηριστικό της υπέρβασης εδώ μέσω του Αισχύλου- του αρχαίου διαλεκτικού ελληνικού πνεύματος, που αναζητά πρωτίστως την αλήθεια. Όχι από φιλοσοφική ή ηθικολογική εμμονή, αλλά πρακτικά, για να μπορεί να κατανοεί βαθειά το βάρος των πεπραγμένων, ώστε γνωρίζοντας τις επιπτώσεις των επιλογών του, να προλαβαίνει τις κάθε συμφορές και τον πόνο, που επιφέρει η άγνοια και η αλαζονεία."